Pandemi sizleri nasıl etkiledi?

Pandemi sürecinde tarımsal üretimin devamı için sahada arkadaşlarımız gerektiğinde özel izinlerle çiftçilere ulaşmaya devam etti ve ediyor. Bulaş riskine karşı gerekli önlemler ivedilikle alınmıştır. (örneğin pandemiden önceki süreçte uygulamakta olduğumuz bir sistem olan; bünyemizde çalışan Ziraat Mühendisleri ile birlikte çiftçilere ulaşmakta bize destek veren referans ve kılavuz niteliğindeki kişilerin araçlarda mühendislerimiz ile sahaya gittiği sağ koltuk sistemine son vererek araçlarda tek kişi seyahat edilmesi sağlanması, maske ve dezenfektanların çalışanlarımızın evlerine gönderilerek bu süreçte güvenli çalışma koşullarının sağlanması gibi…) Ancak, pandemi ekonomik koşulları da etkilediği için hız kazanan ticaretimizi güvence altına almak için 3 temel noktaya odaklandık:

1. Satınalma stratejisi kurmak
2. Müşterimizin finansmanına destek olmak ve gerekli tüm dijital araçları kullanmak
3. Ekibimizin güvenle ve yüksek motivasyonla çalışmasını sağlamak

Bu adımları biraz açabilir miyiz?

Satınalma stratejisi kurmak

Satınalma konusunda değişen maliyetler ve artan hammadde fiyatlarına karşı bugünkü fiyatları değil gelecek fiyatları baz alarak satın almalarımızı gerçekleştiriyoruz. Örnek vermek gerekirse geçmiş yıllarda kiraladığımız araçların kira bedeli günümüz koşullarında çok uygun kaldı. Bu kısa dönemde karlılığımıza katkı sağlasa da önümüzdeki dönem maliyetlerin katlanması ile orta vadede bize ciddi bir yük yaratacağını hesaplayarak bugün makul artışlar ile filomuzu yeniledik.

Diğer taraftan artan hammade fiyatları dolayısı ile ithalat planlamamızı öne çekiyoruz. Satınalma fiyatlarında aydan aya fiyat tırmanışı gözlemlenirken beklemek daha pahalı satın almaya ve dolayısı ile daha pahalıya satmaya neden olacağı için erken satın alarak satışı ve karlılığı korumayı hedefliyoruz.

Stoğa gelen ürünün daha hızlı erimesi için efektif satış planlaması gereklilik kazanıyor. Satış tahminlerinin daha sık hazırlanması ve ön kampanyalar yaparak uygun fiyatlar verilmesi ya da ihtiyaç duyulan hasat vade kampanyaları yaparak satışın artırılması sağlanmaktadır. Stok devir hızı artarken stok maliyeti yükü hafifletilmektedir.

Müşterimizin finansmanına destek olmak ve gerekli tüm dijital araçları kullanmak

ıllardır üzerinde durduğumuz dijital ödeme yöntemlerini sanal pos zemininde çeşitlendirerek satışlarımızın %25’ini bu ödeme kanalı üzerinden gerçekleştirmeyi başardık. Son iki yılda bu oran %5’lerden %25’lere yükselmiştir. Kullandığımız online ödeme sisteminde sipariş formunda kartlı satış tercih eden müşterilerimize ödeme linki yönlendiriyoruz. Müşteri kart bilgilerini kendi giriyor ve güvenlik mesajı ile işlemi onaylayarak hem kolaylıkla hem de güvenle ödemesini gerçekleştirmiş oluyor.

Online ödeme sisteminde sadece taksitli satışlar değil aynı zamanda sektörel çiftçi kartlarına ve bazı business kartlara vadeli satış imkanı da bulunuyor. Tüm bu imkanları sanal pos zemininde bir araya getiriyoruz ve müşterilerimizin ödeme tercihlerine göre fiyatlandırıp nakit akışımızı güçlendiriyoruz. Alacakların yükseliş hızını bu şekilde keserek işletme sermayemizin optimizasyonunu sağlıyoruz.

Bağlı bulunduğumuz Grup Roullier’nin çalışma prensipleri içinde satışların garanti kapsamında yapılması beklenmektedir. Alacak sigortamızın yanı sıra destekleyici olması açısından teminat mektubu da alıyoruz. Müşterilerimizi e-teminat mektubuna yönlendirerek süreçleri hızlandırıp, kağıt kullanmadan gerekli teminatı göndermelerini destekliyoruz.

Ekibimizin güvenle ve yüksek motivasyonla çalışmasını sağlamak

Maliyet yönetimi ve stratejik planlamanın yanı sıra çalışanlarımızın pandemi sürecinde güvende hissetmeleri ve motive olmaları için satış süreçlerimizi değiştirdik ve geliştirdik. Çiftçi ziyaretleri açık havada olduğu için bu ziyaretler yapılmaya devam etmiştir. Ancak, gerekli durumlarda telefonda danışmanlık verilmesi konusunda ekiplerimize yönlendirme yapılmıştır. Bitki besleme uzmanlığımızı paylaştığımız çiftçilerimiz ile yüz yüze yapılan toplantılar azaltılmıştır. Bunun dışında ekip ile yapılması gereken tüm toplantılar online olarak teams üzerinden gerçekleştirilmiştir. Temasın azalması zamanın verimli kullanılmasına katkı sağlarken bulaş riskini minimize etmiştir. Güvenli çalışma ortamının yanı sıra yan haklarda iyileştirmeler ve gelir vergisi artışından kaynaklı destek ödemeleri ile çalışanlarımızın satın alma gücüne katkı sağlanmaktadır. Hediye çeki yerine isteğe bağlı harcanabilir kartlar, arazi şartlarına uygun araçlar gibi ihtiyaçların da karşılanıyor olması hem şirkete bağlılığı hem de çalışan motivasyonunu artıran birer etken olarak sayılabilir. Yaptığı işten keyif alan bir ekip oluşturmak gayreti ile bazı raporların hazırlayan açısından daha kolay hazırlanabilir ve okuyan açısında erişilebilir olması için çalışıyoruz. Bu konuda iş ortağımız olan firma her zaman bizi desteklemekte ve her türlü ihtiyacımız için manuel hesaplamalar yerine taslak güncellenebilir raporlar oluşturulmaktadır ve online raporlara hızlı ve güvenli şekilde erişim sağlanabilmektedir. Satış prim hesaplamaları ya da belirli periyotlarda ihtiyaç duyduğumuz şirketimize özel satış puan hesaplamaları gibi raporlar süreci hızlandıran ve iş yükünü hafifleten birer yöntem olarak kullanılmaktadır.

irketlerde hızlı dijitalleşme ile birlikte, dijitalleşme süreçlerinde CFO’nun rolünü nasıl görüyorsunuz?

Ticaret yapan her işletme yönetimini, satış ve destek fonksiyonu olarak ikiye ayırdığımızda destek fonksiyonunun en tepesinde yer alan CFO’lar satışın ihtiyaç duyduğu finansal/operasyonel etkinlik ve/veya çalışan motivasyonu için dijitalleşmeyi bir araç olarak kullanmalıdır. Satış raporlarının dijital ortamlarda hazır olması ve takibi, ayrıca ödemeler başta olmak üzere birçok alanda online işlemlerin yaygın hale getirilmesi gibi dijitalleşmenin şirket için süreçleri kolaylaştırdığı ve daha güvenli çalışma ortamı yarattığı açıktır. Bir CFO’nun rolü de tüm bu sürecin başarıyla işlemesini sağlamak, yönetmek ve desteklemektir. 

Pandemi sürecinin sektörünüz üzerine etkisini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Pandemi sürecinde tarım sektörüne olan ihtiyaç ve ilgi oldukça artmıştır. Bu süreçte hem merkez ofis çalışanlarımız hem saha çalışanlarımız ara vermeden ihtiyacı karşılayabilmek için çalışmıştır. Birçok sektörde olduğu gibi, içinde bulunduğumuz sektörde de pandemi döneminde en çok yaşanılan sıkıntı limanların çalışma kapasitesinin düşmesinden kaynaklı sevklerin gecikmesi olmuştur.

Bundan dolayı, stok yönetimi ve güvenli stok seviyesini optimize eden şirketler süreci başarılı şekilde yönetmiş ve pandemiden en az hasarla çıkmayı başarmıştır.

Sizce, pandemi dönemi ile Dünyada ve Türkiye’ de ortaya çıkan, oluşan ekonomik trend, sektörel ve global fırsatlar ve tehditler nelerdir?

Ülkemizda ortaya çıkan üretim için gerekli girdi maliyetlerinin dövizli olması ve TL ‘nin değer kaybı ile ciddi enflasyon artışlarının ortaya çıkması bir tehdit olarak görülse de tüm Dünya’da olduğu gibi devletlerin kendi kendine yetme stratejileri ile yerli üretime dönülmesi için bir fırsattır. Şirketler de yerli üretime gereken desteği vererek üretim tesislerinin Türkiye’ye çekilmesi için girişimlerde bulunmalıdır. Biz yıllardır bu girişim için harcadığımız çabanın sonucunda pandemi sürecinde gereken uygunlukları alarak Türkiye’de üretim için bir adım atmış olduk. Çok yakın zamanda da üretime geçecek olmak global anlamda tehditi en aza indirgemek hususunda güven ve umut vermektedir.

Diğer taraftan finansal sıkılaşmanın gerekliliği de her zaman olduğu gibi en önemli gündemlerden birisidir. Alacakların daha kısa vadelerde tahsili, teminatlandırma ve banka destekli ödeme sistemlerinin kullanılması (DBS, Taksit veya ertelemeli kredi kartı opsiyonları vb.) pandemi sürecinde nakit akışının kontrollü olabilmesi için gerekmektedir.

Önümüzdeki dönemde nasıl bir resim görüyorsunuz; Pandemi ve dijitalleşme sonucu yeni normaller nasıl olacak, şirketlerde nasıl bir yönetim anlayışı gelecek ? Dünyada ve Türkiye’ de Finans Departman’ larına bakış nasıl şekillenecek ? CFO’ların rollerinin nasıl değişeceğini öngörüyorsunuz?

şimlere ayak uyduran yenilikçi ve dönüşebilen yapıların ayakta kalacağını ve iş hayatında önderlik edeceğini düşünüyorum. Evden çalışabilmek daha az stresli ve ciddi zaman tasarrufu ile çalışan motivasyonunu yükselten bir avantaja dönüşmüştür. Pandemi ile artık toplantılar uzaktan
bağlantı ile yapılabilmekte ve bu toplantılar için ayrılan bütçeden tasarruf sağlanabilmektedir. Özetle dijitalleşmeye gidilerek hem zamandan hem bütçeden tasarruf sağlanabilmiştir. 

Finans ekipleri de saha bilgilendirmelerini ve paylaşımlarını ihtiyaç duyuldukça online toplantılar ile paylaşabilmektedir. Sistemsel raporların otomatik olarak tanımlı kullanıcılara iletilmesi sayesinde düzenli bilgi akışı sağlanabilmektedir. Tüm bunların yanında mesafelerin önemi kalmamış ve üreticiden tüketiciye ulaşma anlamında da büyük hız kazanılmıştır.

CFO pozisyonu ise daha çok ticaretin içinde, hem satin alımda hem de satışta fiyat ve maliyet kontrolleri ile karın maksimize edilmesi için sürecin yönetiminde büyük ve önemli bir rol oynamaktadır. Harcamaların kontrolü ile birlikte stratejik yatırımların önizlemesini sunacak ve doğru olan yatırımın şirket için gerçekleşmesini sağlayacaktır. Sadece fizibilite çalışması ya da ROI değil, sektörün finansal ihtiyaçlarını saptayarak yatırım kararlarını yönlendirebilecektir. Şirket bütünlüğünü sağlayan anahtar pozisyonlardan biri olarak CFO’lar hem finansal hem sektörel tecrübeleri ile şirketlerin güvenle büyümelerine destek vereceklerdir.